معرفی کتاب

شنبه ۱۶ تیر ۱۳۹۷

 

دو کتاب از آیت‌الله العظمی مجتبی تهرانی(ره)

ادب الهی

مبانی تربیت

ناشر: مؤسسه مصابیح الهدی

چاپ چهارم: ۱۳۹۵

۳۶۰ص ـ ۱۵هزار تومان

در عصر حاضر با گسترش روابط اجتماعی، نیاز به بازتعریف چگونگی و چرایی مرابطة با غیر، در کنار بیان ضوابط تربیت نفس، بیش از پیش احساسی می‌شود. معارف غنی دینی ما، با دقت و موشکافانه، این مبانی و ضوابط آن را بیان کرده‌اند. آیت‌الله تهرانی(ره) نیز در مقام مرجع وارسته و عالم عامل، با نگاهی اجتهادی، دورنمای نظام تربیت اسلامی را در قالب سلسله مباحثی تحت عنوان «ادب الهی» ترسیم کرده است.

اثر حاضر، دومین مجموعة برآمده از آن مباحث، با عنوان «مبانی تربیت» است که مجموعة اصول نظری و عملی خودسازی و دیگرسازی در آن گرد آمده است.شناخت این مبانی برای تربیت در ابعاد و محیط‌های مختلف ضروری است. ویژگی بارز بیانات ایشان بیان راهکار عملی و تطبیق معارف اسلامی با مسائل روز است که حقیقتاً می‌تواند خلأ تربیتی جامعه را مرتفع کند.

از نظر ایشان مطلب اساسی در خودسازی، پرهیز از رفتار سلیقه‌ای است، در این مسیر عمل به فرامین شارع، ضامن سلامت نفس خواهد بود و ملاک، عملی است که خالصانه برای خدا انجام شود. غرض تطهیر و ترفیع نفس است که محور بعثت انبیاست. در مقدمه آمده است: «اولویت در خودسازی و دیگرسازی، شدت و ضعف اثرگذاری است که در رابطه با آن شش مطلب مهم مورد توجه و تبیین قرار گرفته است: کمیت رابطه (که در آن بحث کم یا زیاد بودن رابطه و اثر آن مطرح می‌شود)، کیفیت رابطه (که ضمن آن رابطة با چاشنی محبت مطرح می‌شود که اهم موارد است و نقشی قوی دارد)، شرایط مربی (و این که شخص سازنده نقش بسیار مهمی در تربیت دارد؛ به همین خاطر ضمن اشاره به اهمیت استاد در معارف ما، تفاوت بین سازندة واقعی و تخریبگر بیان شده است)، شرایط طرف مقابل (در تربیت باید نسبت به شرایط کسی که قرار است ساخته شود، به‌ویژه موقعیت سنی برای ارائه مفاهیم، نگاه ویژه داشت)، ابزار سازندگی (در مسیر تربیت باید از همان ابزاری که انبیا و اولیا به عنوان اسوه‌های تربیتی استفاده کرده‌اند، بهره گرفت) و ششم، کیفیت به کارگیری ابزار، در به کارگیری ابزار باید به تناسب ابزار با اهداف توجه داشت.»

اخلاق ربانی

تأدیب غضب

نفس و اوصاف آن

چاپ اول: ۱۳۹۶

۲۹۶ص ـ ۱۴ هزار تومان

اثر حاضر چهارمین مجلد از مجموعه «اخلاق ربانی» است که به مباحث صِغَر نفس پرداخته شده که یکی از نتایج جبن است و به آن کوچکی روح نیز گفته می‌شود. صِغَر نفس ملکه و حالتی است که وقتی در انسان پیدا می‌شود، دیگر نمی‌تواند واردات روحی‌اش را خصوصا در مورد مسائل مکتبی و حتی غیرمکتبی‌اش تحمل کند، زیرا حالات زشت روحی و رذائل اخلاقی از قبیل: ذلت و خواری،‌اضطراب در برابر مصائب و بلایا را در پی دارد. عجز از انجام کارهای بزرگ، دنائت همت، عدم غیرت، عصبیت، عجله، سوءظن، عیبجویی، کشیده شدن انسان به غیبت، حالت نفاق و دو رویی، ترک امر به معروف و نهی از منکر و کشیده شدن به خشم، از جمله این حالات است.

در مقابل آن، کبر نفس به معنای روح وسیع در برخورد با حوادث و واردات روحی که روح حالت بزرگی پیدا می‌کند و ثبات نفس را در پی دارد و منشأ بسیاری از حالات و فضائل روحی، از قبیل متزلزل نشدن در برابر مصائب و بلایا، علو همت، غیرت، همیت دینی، توقف، تأنی، وقار، سکینه، عاقبت اندیشی، تفکر در کارها، حسن خلق، توجه به عیوب خود، رعایت حقوق برادران، انجام امر به معروف و نهی از منکر، کظم غیظ، حلم می‌باشد.

با توجه به اهمیت این موضوع دشمنان اسلام سعی کرده و می‌کنند که با به کارگیری ابزارهای مختلف جامعه مسلمین را به سمت صِغَر نفس و ذلت و خواری بکشانند.

فرهنگ و پیشرفت مطلوب

به کوشش: سیدحسین امامی

ناشر: مؤسسه فرهنگ دانش و اندیشه معاصر

چاپ اول: ۱۳۹۷

۷۰۰ص ـ ۵۲هزار تومان

اثر حاضر که مشتمل بر مجموعه‌ای از گفتگوها، مصاحبه‌ها، گزارش سخنرانی‌ها و یادداشت‌های دکتر مهدی گلشنی است، درباره معضل‌ها و ناهنجاری‌های علمی و فرهنگی کشور می‌باشد. مهمترین مسائلی که در این کتاب مطرح شده عبارتند از: علوم قدیم و علوم جدید و تفاوت آنها، ضرورت ترجمه کامل به فرهنگ و نقش آن در پیشرفت همه‌جانبه کشور، بررسی وضعیت علمی و فرهنگی دانشگاه‌ها، ضرورت پرداختن به رفع نیازهای کشور و توجه به نوآوری در علوم روز، ضرورت توجه به مشکلات فرهنگی کشور و ریشه‌یابی آنها، رابطه علم و دین و ضرورت توجه به جهان‌بینی اسلامی، ضرورت تقویت هویت ملی ـ دینی، ضرورت توجه به شایسته‌سالاری در انتصاب‌ها، ضرورت تعامل حوزه و دانشگاه، ضرورت توجه به علوم انسانی و لزوم برقرار کردن ارتباط بین علوم انسانی و سایر علوم، علم دینی و ضرورت پرداختن به آن در عصر ما، ضرورت توجه به نقش انسان‌سازی علوم، رابطه علم و تکنولوژی، مسائل جهانی‌شدن، پاسخ به شبهه‌هایی که تحت عنوان علم در مقابل خداباوری مطرح شده است و در نهایت اهمیت توجه به مشترکات اسلام و سایر ادیان توحیدی.

در مقدمه کتاب آمده است: «در این گفتگوها مسائلی هرچند به ظاهر ساده، اما مهم و اساسی با زبانی ساده بیان شده است؛ مشکلات بزرگتر در مشکلات و معضل‌های کوچکتر ریشه دارند. بسیاری از معضل‌ها و نابسامانی‌های جامعه علی‌رغم همه خوبی‌ها و ویژگی‌های مثبت جامعه ایرانی، در مسائلی ریشه دارند که به آنها خو گرفته‌ایم و به نوعی برای ما بدیهی شده است.

بی‌نظمی، رعایت نکردن زمان قول و قرارها، زیبایی محیط، مقررات راهنمایی و رانندگی و حتی بی‌انضباطی در محیط کار و… اگرچه به ظاهر ساده و برای ما به امری معمول تبدیل شده‌اند، اما مسائل مهمی در پی خود ایجاد می‌کنند، بنابر این اگر بخواهیم مسائل و معضل‌هایی مانند ساعات کار مفید در محیط کار، بی‌تدبیری و تصمیم‌گیری‌های نادرست و عدم شایسته‌سالاری و… را حل کنیم، باید به این موضوعات جزئی‌تر بازگشت و با دقت و کنجکاوی برای این مسائل اهمیت قائل بود و برای برطرف کردند آنها کوشید.»