خواندنی‌ها با برترین‌ها (۱۵۷)

در این شماره از خواندنی ها با پژوهشی درباه کیمیا خاتون، رمانی از گرترود استاین، مجموعه داستان کوتاه از کاترین منسفیلد و... آشنا شوید.

برترین ها - محمودرضا حائری: در این شماره از خواندنی ها با پژوهشی درباه کیمیا خاتون، رمانی از گرترود استاین، مجموعه داستان کوتاه از کاترین منسفیلد و... آشنا شوید.

آیدا

• گرترود استاین
• ترجمه ی فهیمه زاهدی
• انتشارات نیلوفر
• چاپ اول: 97

گرترود استاین در سال ۱۸۷۴ در پنسیلوانیا به دنیا آمد. از کالج رادکلیف فارغ‌التحصیل شد. در دانشگاه به تشویق ویلیام جیمز به مطالعه تشریح مغز پرداخت. اما خیلی زود از اینکار خسته شد. در ۱۹۰۲ به فرانسه رفت و تا پایان عمر در آنجا و دور از وطن به سر برد. خانه‌اش محفل نویسندگان و نقاشان بزرگ زمان بود. سه زندگی (داستان‌هایی دربارهٔ دو دختر خدمتکار و زنی سیاه پوست) و تشکیل آمریکایی‌ها از نخستین نوشته‌های او هستند. استاین به سال ۱۹۴۶ بر اثر ابتلا به سرطان معده درگذشت. وی رابطه صمیمانه‌ای با پابلو پیکاسو داشت و پیکاسو در سال ۱۹۰۶ تک‌چهره‌ای از او کشید که اکنون در موزه متروپولیتن نیویورک نگهداری می‌شود.

این قصه آیداست، که زندگی‌اش را به استراحت می‌گذراند، به حرف ‌زدن با خودش، به ازدواج و ازدواج و ازدواج .... آیدا شاید رمانی کوتاه، شعری بلند، قصه مدرن پریان یا نقاشی با کلمات باشد. توصیف خانم استاین اما از جنس دیگری است: آیدا آیداست آیداست.

---

کیمیا (پرورده حرم مولانا)

• غلامرضا خاکی
• نشر هرمس
• چاپ اول:97

موضوع کتاب حاضر درباره چند و چون و عاقبت رابطه شمس تبریزی است با کیمیا نام دختری از پروردگان حرم مولانا. تاهل شمس یکی از فصول مبهم زندگی اوست. می‌توان گفت، این‌که شمس در دومین دوره اقامتش در قونیه با دختری به نام کیمیا عقد زناشویی بسته، قطعی است. در مقالات شمس بر این امر تصریح شده و با روایت افلاکی و سپهسالار نیز می‌خواند. اما غیر از این، مابقی ماجرا یعنی هویت کیمیا (برخلاف نظر کسانی که او را دخترخوانده مولانا داسته‌اند، هیچ‌گونه دلیل و نشانه مستندی بر این مدعا وجود ندارد)، سرانجام زندگی و زناشویی این دو و عاقبت حال کیمیا، همه مشکوک است و محل اختلاف...

---

بی نهایت بلند و به غایت نزدیک

• جاناتان سفران فوئر
• ترجمه ی لیلا نصیری ها
• نشر چشمه
• چاپ اول:97

چند سال بعد از مرگ پدرش در یازدهم سپتامبر، اسکار شِل کلیدی را در گلدانی پیدا می‌کند. کلید به پدرش تعلق دارد، اسکار از این بابت مطمئن است. اما این کلید کدام یک از ۱۶۲ میلیون قفل شهر نیویورک را باز می‌کند؟ این سؤال اسکار کاشف، نامه‌نگار و کارآگاه آماتور را بر آن می‌دارد که هر پنج محله‌ی نیویورک را زیر پا بگذارد و وارد زندگی دوستان، اقوام و آدم‌هایی کاملاً غریبه شود. در این راه، غم‌وغصه‌های زیادی روی شانه‌های اسکار سنگینی می‌کند، تحت‏تأثیر این غم‌و‌غصه‌ها حتا جراحت‌هایی به خودش وارد می‌کند و با هر کشفی یک قدم به قلب ماجرای پُررمز‌و‌رازی نزدیک می‌شود که به پنجاه سال پیش و تاریخچه‌ی خانوادگی‌شان بازمی‌گردد. اما آیا این سفر او را از پدر درگذشته‌اش دورتر می‌کند یا او را به پدرش نزدیک‌تر؟

---

زنی از مصر

• جهان سادات
• ترجمه ی مریم بیات
• نشر نو
• چاپ اول:97

جهان سادات، همسر محمد انور سادات خاطرات دوران کودکی خود را باز می‌گوید و با اشاره به تاریخ و جغرافیای مصر، به شرح وقایع و اوضاع سیاسی - اجتماعی در دوران حکومت پادشاهی می‌پردازد. سپس ضمن حکایت ماجرای آشنایی خود با همسرش، چگونگی شکل گرفتن سازمان افسران آزاد در مصر و کودتای ۱۹۵۲ به رهبری عبدالناصر را شرح می‌دهد و از ماجراهای پشت پردهٔ جنگ شش روزه می‌گوید.
پس از آن وقایع دوران زمامداری همسرش، و ناآرامی‌ها و شورش‌های مکرر در مصر و جنگ اکتبر ۱۹۷۳ با اسرائیل و گزینش راه صلح با اسرائیل را به تفصیل بیان می‌کند. خانم جهان سادات، در مقام بانوی اول مصر از سال ۱۹۷۰ تا ۱۹۸۱، جزئیاتی از مسائل پشت پرده در مصر و سرانجام ترور همسرش و پیامدهای پس از آن را شرح می‌دهد، روایتی از زندگینامهٔ مردی که بسیاری از مصریان او را خائن می‌دانند.

---

یک فنجان چای

• کاترین منسفیلد
• ترجمه ی نرگس انتخابی
• نشر ماهی
• چاپ اول:97

زندگی کوتاه کاترین منسفیلد مملو از ناکامی، سرخوردگی و درد و رنج و بیماری بود، اما او وجود خود را یکسره وقف داستان‌نویسی کرد. داستان‌های او بازتاب حال و هوای امپرسیونیستی زمانه‌اش هستند. او در این داستان‌ها فضا را با رنگ‌هایی لطیف بر کاغذ ترسیم می‌کند، آن‌گاه احساس را چون قطره‌های رنگ بر آن می‌پاشد و به این ترتیب داستانی می‌آفریند که با ظرافت تمام از دل روزمرگی‌ها بیرون کشیده شده، داستانی از بهشتی گمشده به نام «زندگی».

نویسنده‌های مشهوری که بی پول از دنیا رفتند!

نویسندگی همیشه کار سختی بوده است. نوشتن، اساسا کار نان و آب داری نیست و کمتر قلم به دستی توانسته است به این کار به عنوان شغل نگاه کند. افلاس و بی پولی نویسندگان، کلیشه ای به قدمت چند قرن است و همچنان نیز واقعیت دارد.

روزنامه خراسان - یاسمین مشرف: نویسندگی همیشه کار سختی بوده است. نوشتن، اساسا کار نان و آب داری نیست و کمتر قلم به دستی توانسته است به این کار به عنوان شغل نگاه کند. افلاس و بی پولی نویسندگان، کلیشه ای به قدمت چند قرن است و همچنان نیز واقعیت دارد. شاعران و نویسندگان گاهی از نان و آب شان می زنند تا کمبود بودجه شان را جبران کنند. سختی وکم درآمد بودن این حرفه، شاید باعث شده باشد برخی ها که به عنوان سرگرمی به آن روی آورده اند کم کم از آن فاصله بگیرند و در نهایت از آن دست بکشند. اما تاریخ، نویسندگان فقیر و بی پول زیادی را به خود دیده است که فقر و بی پولی نتوانسته آن ها را از ادامه کار باز دارد. بسیاری از همین شاعران و رمان نویسان، امروز در زمره نویسندگان افسانه ای قرار دارند که آثارشان به زبان های مختلف دنیا ترجمه شده و در سرتاسر جهان مورد توجه قرار گرفته است. با تعدادی از این افراد که در فقر و بی پولی از دنیا رفته اند اما جایگاه جاودانه ای در تاریخ ادب و هنر جهان یافته اند، آشنا می شویم:

الهام بخش فلاسفه فرانتس کافکا

فرانتس کافکا در ژوئیه ۱۸۸۳ در شهر پراگ پایتخت کشور چک به دنیا آمد. او از بزرگ ترین نویسندگان آلمانی زبان در قرن بیستم است و آثارش از تأثیرگذارترین آثار در ادبیات غرب به شمار می آید. دو رمان «مسخ» و «محاکمه» از پُرآوازه ترین آثار کافکا هستند که الهام بخش فیلسوفان مکتب اگزیستانسیالیسم بوده اند. تاثیر آثار کافکا بر ادبیات تا جایی بوده است که کلمه «کافکایی»، برای توضیح فضاهای داستانی به کار می رود که موقعیت های پیش پا افتاده را به شکلی نامعقول و فراواقع گرایانه توصیف می کنند، فضاهایی که در داستان های کافکا زیاد به چشم می خورند. کافکا برخی از آثارش را در طول زندگی اش منتشر کرد اما بسیاری دیگر را برای خودش نگه داشت و به دوست نزدیکش «ماکس برود» وصیت کرد آن ها را نخوانده بسوزاند. ماکس برود از این دستور وصیت نامه سرپیچی کرد و با انتشار بیشتر آثار کافکا او را به شهرت جهانی رساند. کافکا که قادر نبود زندگی اش را از طریق نویسندگی بچرخاند به چندین شغل که به او اجازه می دادند عصرها به نوشتن بپردازد روی آورد. او اغلب از شغلش به عنوان «کاری برای نان درآوردن» و پرداخت مخارجش یاد کرده است. کافکا در سال ۱۹۱۷ دچار بیماری سل شد و در دوره بیماری اش، خانواده به خصوص خواهرش اُتا مخارج او را می پرداختند. او سرانجام بر اثر این بیماری از دنیا رفت و هرچند درطول عمرش تقریبا ناشناخته ماند اما پس از مرگش به شهرت رسید.

---

طولانی نویس تاریخ مارسل پروست

مارسل پروست نویسنده و مقاله نویس فرانسوی است. او به دلیل نگارش اثر عظیمش، رمان در جست و جوی زمان از دست رفته، یکی از بزرگ ترین نویسندگان تاریخ ادبیات قلمداد می شود. رمان هفت جلدی او یکی طولانی ترین رمان هایی است که تاکنون به نگارش درآمده اند. پروست در سال 1871 در پاریس متولد شد. پدرش پزشکی کاتولیک و مادرش اهل هنر و ادبیات بود. مارسل، بنیه ضعیفی داشت و در 9 سالگی مبتلا به آسم شد. نفس تنگی همه عمر او را خانه نشین کرد. این شرایط از او فردی منزوی و گوشه نشین ساخت که فقط در دنیای کتاب ها و نوشته هایش سیر می کرد. با این حال به دلیل کافی نبودن درآمد نویسندگی اش، مجبور شد به طور نیمه وقت به مشاغل دیگری نیز بپردازد. مدتی در پستی در یک کتابخانه مشغول به کار شد اما شدت بیماری اش به گونه ای بود که مجبور به استعفا شد. پروست با پدر ومادرش زندگی می کرد و پس از مرگ آن ها نیز با ارثی که به او رسید، زندگی را می گذراند. پروست پول اندکی از طریق نویسندگی کسب کرد اما تا پیش از مرگش در سن 51 سالگی، آثارش به اندازه کافی مورد توجه قرار نگرفتند.

---

پایه گذار جنبش رمانتیک ادگار آلن پو

پو نویسنده، شاعر، ویراستار و منتقد ادبی اهل آمریکا بود که از او به عنوان پایه گذار جنبش رمانتیک آمریکا یاد می شود. داستان های پو به رازآلود و ترسناک بودن شهرت دارند. پو از اولین نویسندگان داستان های کوتاه آمریکایی است که از او به عنوان مبدع داستان های کارآگاهی نیز یاد می شود. پو همچنین از نخستین کسانی بود که از ژانر علمی تخیلی استفاده کرد. نویسندگان و شاعرانی نظیر والت ویتمن، ویلیام فاکنر، اسکار وایلد، فئودور داستایوسکی و توماس مان از جمله نویسندگانی هستند که از او تأثیر پذیرفته اند. پو اولین نویسنده مشهور آمریکایی نیز بود که سعی کرد تنها از راه نویسندگی مخارج زندگی اش را تأمین کند اما در این کار موفق نبود و دچار مشکلات مالی در کار و زندگی اش شد. شعر «غراب» معروف ترین اثر پو که در سال 1845 منتشر شد و به موفقیت و محبوبیت دست یافت، دقیقا 9 دلار عاید او ساخت. شهرت پو پس از انتشار غراب و پرداختن به ویراستاری مجله نیز نتوانست سر و سامانی به وضعیت مالی او بدهد و از بدهی هایش بکاهد. پو در ۴۰ سالگی در بالتیمور درگذشت. او را در حال خلسه و روی نیمکتی در پارک پیدا کردند و پس از چهار روز بدون آن که علت مرگش مشخص باشد، از دنیا رفت.

---

جوان ترین استاد دانشگاه فردریک نیچه

فردریک ویلهم نیچه، شاعر و فیلسوف آلمانی که آثارش تأثیری عمیق بر فلسفه غرب و تاریخ اندیشه مدرن به جا گذاشت، در اکتبر 1844 در پروس به دنیا آمد. در سال ۱۸۶۹ با ۲۴ سال سن، به عنوان جوان ترین فرد دردانشگاه بازل سوییس که از آن دانش آموخته شده بود، به تدریس پرداخت. نیچه نمی توانست از فروش کتاب هایش پول زیادی به دست بیاورد و اغلب مجبور می شد از دوستانش پول بخواهد. اما این شرایط او را از ادامه کار باز نداشت و او در اوج کار نویسندگی اش، سالی یک کتاب با محتوای بالا می نوشت. نیچه در سال ۱۸۸۹ در سن ۴۴ سالگی، قوای ذهنی اش را به طور کامل از دست داد و دچار فروپاشی کامل ذهنی شد. او سال های باقی مانده عمر را تحت مراقبت مادرش و پس از آن خواهرش الیزابت گذراند و سرانجام در سال ۱۹۰۰ در گذشت. نیچه هنگام مرگش هرچند به میزانی از شهرت رسیده بود اما ثروتی نداشت.

راه درازی در پیش دارم

تاریخ انتشار : پنجشنبه ۱۴ تیر ۱۳۹۷ ساعت ۱۰:۰۵

, مترجم : مهرناز زاوه

 

 

دارن مک‌گاروی، نویسنده اسکاتلندی که هفته گذشته موفق به کسب جایزه کتاب اورول شد از مقایسه کتابش با آثار اورول و تلاش برای فهم حقیقت می‌گوید.

 

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از گاردین - نویسنده «سیاحت فقر» که بیشتر به عنوان خواننده موسیقی رپ و نام لوکی شناخته می‌شود، معتقد است می‌توان خود را از چرخه جانکاه فقر، تجاوز و اعتیاد رهانید و او خودش نمونه زنده این واقعیت است.

دارن مک‌گاروی، که هفته گذشته جایزه کتاب اورول را برای «سیاحت فقر» از آن خود کرد، کتابی که خاطرات خود از دوران رشد در کنار مادری الکی و معتاد به مواد مخدر را در آن نوشته، از اینکه اندرو آدونیس، رئیس هیئت داوران کتابش را با آثار جورج اورول مقایسه کرده، کمی خجالت‌زده است. «نقل قول او را اول اشتباه خواندم و فکر کردم می‌گوید «در حد استاندارد‌های اورول نیست»؛ و فکر کردم «منصفانه است.» بعد دوباره آن را خواندم و فهمیدم که می‌گوید «هست»: «این واقعا خوب است اما این نظر را باور نمی‌کنم». من راه درازی در پیش دارم. یک نویسنده می‌تواند پنج بار زندگی کند و باز هم با اورول برابری نکند.»

کتاب او کوبنده و شدیداللحن و برخی از یادآوری‌هایش طاقت‌فرساست. مادر مست مک‌گاروی وقتی او تنها پنج سال داشت با یک چاقوی گوشت به سراغش می‌رود و با مداخله لحظه آخری پدرش متوقف می‌شود. آتش زدن وسایل خانه، تلاش برای بیرون آوردن حیوان خانگی‌شان از زیر خاک وقتی ماشین به او زده بود و تازه خاکش کرده بودند، و تزریق مواد مخدر جلوی روی همه. اما شگفتی واقعی این است که این خاطرات مصیبت‌بار لباس مبدلی است برای کتابی بسیار پیچیده‌تر؛ مک‌گاروی در کتاب آن را «اسب تروجان» می‌نامد که خواننده را درگیر می‌کند. چیزی که او واقعا می‌خواهد بگوید این است که چرخه تجاوز و اعتیاد قابل شکستن است و او خودش نمونه زنده این ادعاست.

پنج سال پیش مک‌گاروی یک مرد جوان عصبانی بود؛ یک قربانی بیماری رایج فقر که طیف وسیعی از طبقه کارگر شهر گلاسگو را به خود مبتلا کرده است. او همچنین نزدیک به یک دهه معتاد به الکل و مواد مخدر بود که می‌توان آن را محصول دوران پر از استرس کودکی‌اش دانست و نزد یک روانشناس می‌رفت تا بتواند عصبانیتش را کنترل کند. او همیشه دوست داشت که بنویسد و موسیقی رپ و وبلاگ‌هایش شروعی بود برای رسیدن به این نقطه. در زمان رفراندوم استقلال اسکاتلند در سال ۲۰۱۴ او در نقش صدای قدرتمند استقلال ظاهر شد. اما امروز خودش می‌گوید دشنام‌های زیادی در کلامش بود. «من تازه از مشکل اعتیاد به الکل فارغ شده بودم. بسیار ایده‌آل‌گرا بودم، عملا مطمئن اما در عین حال متوهم و ساده‌لوح. خیلی خوب نمی‌فهمیدم که رسانه اجتماعی یک میدان عمومی است. باید یاد می‌گرفتم آنچه را که ناگزیر به بیان بودم ابراز کنم.»

نیمه نخست کتاب به این کشمکش‌ها و عصبانیت‌ها می‌پردازد: درگیری‌ها در مدرسه، جایی که خشونت تنها پول رایجی بود که برایتان احترام می‌خرید؛ مدت زمان کوتاهی که می‌توانست به چیزی توجه کند و عدم تمرکزش نشان از این داشت که برای خواندن کتاب مشکل دارد؛ افتادن در دام اعتیاد بعد از مرگ مادرش بر اثر سیروز کبدی وقتی تنها ۳۶ ساله است. اما بعد اوضاع تغییر کرد. او همچنان «صنعت فقر» را به باد انتقاد می‌گیرد، از اشرافی‌گری بیزار است و معتقد است که طبقه کارگر نادیده گرفته می‌شود.

او می‌گوید: «در عصری که به نظر می‌رسد همه از چیزی که اشتباه است، اینکه مقصر کیست و به چه اعتقاد دارند، مطمئن‌اند، نسبت به افرادی که علنا تردید و تضاد را ابراز می‌کنند و مشتاق هستند که دیدگاهشان را تغییر دهند، رغبت وجود دارد. من می‌خواهم تلاش کنم تا بفهمم چه چیزی درست است، حتا اگر از آن خوشم نیاید.»

هدف او در کتاب توصیف درد عاطفی فقر و استرس ناشی از چندین اعتیاد مربوط به آن است. او می‌گوید: «واقعیت تجربی فقر بد فهمیده شده و چیزی که در حال حاضر داریم جامعه‌ای است با قوانین، نشانه‌ها و انگیزه‌های اجتماعی که برای افرادی که از نظر احساسی کنترل شده‌اند موثر است. اما اگر در میان ناملایمات بزرگ شوید، کل شرایط احساسی و برداشتتان از خطر کاملا متفاوت خواهد بود.»

او چطور نجات پیدا کرد؟ خودش می‌گوید:‌«هر روزِ زندگی‌ام مثل فیلم «رگ‌یابی» نبود. داستان من از جایی شروع شد که مادرم قربانی یکی از اشکال مختلف خشونت شد، ضربه روحی خورد و نتوانست آن را هندل کند. هرگز نمی‌خواهم که مردم فکر کنند مادرم یک شخصیت شیطانی داشت. او بسیار آسیب‌دیده بود. اگرچه این برداشتی است که بعدا به آن رسیدم.»

حساسیت و اضطراب عمیق مک‌گاروی می‌توانست نابودش کند، اما در عوض آنها را به موسیقی و کلمه بدل کرد و کنترل داستانش را به دست گرفت.

قدیسی که مشهورترین نویسنده فرانسه شد

 

تاریخ انتشار : پنجشنبه ۱۶ فروردین ۱۳۹۷ ساعت ۱۱:۱۵

 

 

درباره زندگی ویکتور هوگو، نویسنده مشهور فرانسوی موارد جالبی تعریف شده است که بخشی از آنها را در این گزارش می‌خوانیم.

 

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از منتال‌فلوس - ویکتور هوگو، شاعر و نویسنده فرانسوی شهرت اصلی خود را مدیون رمان‌های رمانتیکی است که به قلم گرفته است. جهانیان بیشتر هوگو را با رمان‌های «بینوایان» و «گوژپشت نتردام» می‌شناسند اما در فرانسه بیشتر با اشعارش شناخته می‌شود.

شاید کمتر کسی بداند که هوگو در کنار نویسندگی به کار نقاشی نیز می‌پرداخت و نمایشگاه‌های بسیاری نیز برگزار کرده و 15 سال نیز در دوران ناپلئون در تبعید زندگی کرده بود. اما این‌ها تنها نکات جالب در مورد ویکتور هوگو نیست و او واقعا زندگی جالبی داشته است: 

- در بالای کوه به دنیا آمد
لئوپارد و سوفی والدین ویکتور هوگو در ارتفاع 3هزار فوتی بالای دریا زندگی می‌کردند. در سال 1801 پدر ویکتور در ارتفاعات کوهستان با قاچاقچیان مبارزه می‌کرد. آنها مجبور بودند در ارتفاعات زندگی کنند.

- یک روز بدون لباس نشسته و کتاب نوشت
زندگی ویکتو هوگو ظاهراً در جوانی با حوادث و کارهای عجیب و غریبی همراه بوده است. در دوران جوانی هوگو با دوستانش شرط می‌بنند که در یک اتاق سرد بدون لباس یک روز تمام بنویسد و در صورت نیاز از پتو استفاده کند. او یک روز تمام بدون اینکه لباسی بر تن داشته باشد در یک اتاق سرد داستان نوشت.

- جاسوسی را دوست داشت.
شایع شده است که هوگو در منزلش سوراخ‌هایی در دیوارها ایجاد کرده بود تا از کارهای دیگران در اتاق‌های دیگر اطلاع پیدا کند و علاقه زیادی به سرک کشیدن در کار دیگران داشت.

- در ویتنام او را قدیس می‌دانند
در کشور ویتنام در 60 مایلی شهر سیگون معبدی وجود دارد که عبادتگاه فرقه «کائو دای» است. این فرقه در کشور ویتنام 5 میلیون پیرو دارد که به عقیده پیروان این فرقه اسامی مثل هوگو، توماس جفرسون و ژوان آرک مقدس هستند و کسانی که این اسامی را دارند از نظر آنها قدیس محسوب می‌شوند.

نفرت بازیگر انگلیسی از شرلوک هلمز/حقایقی درباره کتاب دویل

 

تاریخ انتشار : دوشنبه ۱۳ فروردین ۱۳۹۷ ساعت ۱۰:۰۰

, مترجم : محمد حسن لو

 

 

داستان شرلوک هلمز نوشته آرتور کانن دویل یکی از جذاب‌ترین کتاب‌های نوشته شده با موضوع پلیسی است که خیلی از مردم جهان با فیلم‌های آن آشنا هستند ولی هنوز حقایقی درباره این داستان وجود دارد که شاید کمتر کسی بداند.

 

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از هیستوری‌اکسترا - شرلوک هولمز از زمانی که برای نخستین بار در سال 1887 توسط آرتور کانن دویل منتشر شد، تا همین سال‌های اخیر که سریال‌ جدیدتری از این کارآگاه ساخته شد، همیشه در میان طرفداران داستان‌های جنایی پلیسی محبوب بوده است.

معروف بودن هولمز به خاطر قدرت استثایی او در مشاهده جزئیات و استنتاج منطقی بر اساس آن است، قدرتی که وی را بدون شک معروفترین کارآگاه تخیلی جهان و یکی از مشهورترین مخلوقات داستانی همه اعصار ساخته‌است و علاوه بر همراه همیشگی او دکتر واتسن و مأموران اسکاتلندیارد خواننده را نیز به حیرت وا می‌دارد.

در طول قرن گذشته فیلم‌های زیادی از این کتاب ساخته شده و کمتر کسی پیدا می‌شود که درباره هولمز نشنیده باشد، ولی چیزهایی درباره این داستان وجود دارد که شاید کمتر کسی درباره آن شنیده باشد.

- اولین بازیگر نقش شرلوک هلمز یک آمریکایی بود
شرلوک هلمز نخستین بار در سال 1899 در یک نمایش بر روی صحنه رفت که اتفاقاً نمایش‌نامه آن را خود دویل نوشته بود. ویلیام ژیلت، بازیگر آمریکایی نقش شرلوک هلمز را در این تئاتر بازی کرد. این نمایش با استقبال زیادی در آمریکا و انگلستان روبرو شد. بین سال‌های 1899 تا 1932 این نمایش بیش از هزار بار بر روی صحنه رفت.

- مبارزه هلمز با آلمان نازی در دوران جنگ جهانی دوم  روی پرده رفت
اولین فیلم ساخته شده در سال 1916  بر اساس کتاب دویل را دوباره ژیلت بازی کرد. نکته جالب توجه این فیلم موزیکال بودن آن بین دو بازیگر بود انگلیسی به نام‌های راتبون و بروس بود که بین سال‌های 1939 تا 1946 چهارده فیلم شرلوک هلمز را بازی کردند. در طول جنگ جهانی دوم هلمز به مبارزه با نازی‌ها می‌رود.

- کتاب مصور هلمز در آمریکا طرفدار بیشتری داشت
اولین کتاب مصور منتشر شده از روی داستان‌های شرلوک هلمز در سال 1893 منتشر شد که در آمریکا طرفدار بیشتری از فیلم‌های صامت آن داشت.

-تولید کارخانه‌ها با داستان شرلوک هلمز رونق گرفت
در سال‌های 1890 میلادی یک شرکت آمریکایی تولیدکننده دارو به نام «بیچام» تبلیغی با نام شرلوک هلمز تهیه کرد که کارآگاه انگلیسی از محصولات این شرکت استفاده می‌کند. کارخانه‌های دخانیان نیز ادعا می‌کردند که هلمز در پیپ خود از توتون‌های آنها استفاده می‌کند.

-اولین بازیگر تلویزیونی شرلوک هلمز از او نفرت داشت
پس از جنگ جهانی دوم و رشد تکنولوژی، اولین نمایش تلویزیونی شرلوک هلمز  در سال 1951 در انگلستان پخش شد. آلن ویتلی، بازیگر نقش شرلوک هلمز در مصاحبه‌ای تلویزیونی گفته بود از شرلوک هلمز متنفر است، چون او یک انسان خودخواه و خودپسند است.

- یک شبکه خبری از روی کتاب فیلم ساخت
استقبال مخاطبان انگلیسی از داستان‌های شرلوک هلمز باعث شد شبکه خبری بی‌بی‌سی اولین مجموعه تلویزیونی از شرلوک هلمز را در سال‌های دهه 60 میلادی بسازد. در این مجموعه پیتر کوشینگ به جای نقش شرلوک هلمز بازی می‌کند.

- بسیاری از مردم تصاویر شرلوک‌های قدیمی را فراموش کردند
تصویری که از شخصیت شرلوک هلمز در اذهان مردم عامی نقش بسته است چهره «جرمی برت» تا قبل از دهه 90 میلادی است و بعد از آن کارهای تولید شده زیاد از سوی مخاطبان کشورهای انگلیسی‌زبان با استقبال روبرو نشده است.

- شرلوک هلمز بهترین کارآگاه و جاسوس انگلستان است
یکی از اتفاقات جالب در تاریخ ساخت فیلم و سریال از روی کتاب شرلوک هلمز بازی «اندرو اسکات» در نقش شرلوک هلمز بود. همه مردم انگلستان با چهره اسکات در نقش جیمز باند بهترین جاسوس انگلیسی آشنا بودند.

- جابجایی نقش شرلوک هلمز با دکتر واتسون
از دیگر مسائل جالب فیلم‌های ساخته شده بر اساس داستان شرلوک هلمز حضور «پاتریک مکنی» در دو نقش شرلوک هلمز و دکتر واتسون بود. او در دو فیلم ساخت «راجر مور» نقش شرلوک هلمز را داشت ولی در فیلم ساخت «کریستوفر لی» نقش دکتر واتسون را ایفاء کرد.