معرفی کتاب

شنبه ۱۶ تیر ۱۳۹۷

 

دو کتاب از آیت‌الله العظمی مجتبی تهرانی(ره)

ادب الهی

مبانی تربیت

ناشر: مؤسسه مصابیح الهدی

چاپ چهارم: ۱۳۹۵

۳۶۰ص ـ ۱۵هزار تومان

در عصر حاضر با گسترش روابط اجتماعی، نیاز به بازتعریف چگونگی و چرایی مرابطة با غیر، در کنار بیان ضوابط تربیت نفس، بیش از پیش احساسی می‌شود. معارف غنی دینی ما، با دقت و موشکافانه، این مبانی و ضوابط آن را بیان کرده‌اند. آیت‌الله تهرانی(ره) نیز در مقام مرجع وارسته و عالم عامل، با نگاهی اجتهادی، دورنمای نظام تربیت اسلامی را در قالب سلسله مباحثی تحت عنوان «ادب الهی» ترسیم کرده است.

اثر حاضر، دومین مجموعة برآمده از آن مباحث، با عنوان «مبانی تربیت» است که مجموعة اصول نظری و عملی خودسازی و دیگرسازی در آن گرد آمده است.شناخت این مبانی برای تربیت در ابعاد و محیط‌های مختلف ضروری است. ویژگی بارز بیانات ایشان بیان راهکار عملی و تطبیق معارف اسلامی با مسائل روز است که حقیقتاً می‌تواند خلأ تربیتی جامعه را مرتفع کند.

از نظر ایشان مطلب اساسی در خودسازی، پرهیز از رفتار سلیقه‌ای است، در این مسیر عمل به فرامین شارع، ضامن سلامت نفس خواهد بود و ملاک، عملی است که خالصانه برای خدا انجام شود. غرض تطهیر و ترفیع نفس است که محور بعثت انبیاست. در مقدمه آمده است: «اولویت در خودسازی و دیگرسازی، شدت و ضعف اثرگذاری است که در رابطه با آن شش مطلب مهم مورد توجه و تبیین قرار گرفته است: کمیت رابطه (که در آن بحث کم یا زیاد بودن رابطه و اثر آن مطرح می‌شود)، کیفیت رابطه (که ضمن آن رابطة با چاشنی محبت مطرح می‌شود که اهم موارد است و نقشی قوی دارد)، شرایط مربی (و این که شخص سازنده نقش بسیار مهمی در تربیت دارد؛ به همین خاطر ضمن اشاره به اهمیت استاد در معارف ما، تفاوت بین سازندة واقعی و تخریبگر بیان شده است)، شرایط طرف مقابل (در تربیت باید نسبت به شرایط کسی که قرار است ساخته شود، به‌ویژه موقعیت سنی برای ارائه مفاهیم، نگاه ویژه داشت)، ابزار سازندگی (در مسیر تربیت باید از همان ابزاری که انبیا و اولیا به عنوان اسوه‌های تربیتی استفاده کرده‌اند، بهره گرفت) و ششم، کیفیت به کارگیری ابزار، در به کارگیری ابزار باید به تناسب ابزار با اهداف توجه داشت.»

اخلاق ربانی

تأدیب غضب

نفس و اوصاف آن

چاپ اول: ۱۳۹۶

۲۹۶ص ـ ۱۴ هزار تومان

اثر حاضر چهارمین مجلد از مجموعه «اخلاق ربانی» است که به مباحث صِغَر نفس پرداخته شده که یکی از نتایج جبن است و به آن کوچکی روح نیز گفته می‌شود. صِغَر نفس ملکه و حالتی است که وقتی در انسان پیدا می‌شود، دیگر نمی‌تواند واردات روحی‌اش را خصوصا در مورد مسائل مکتبی و حتی غیرمکتبی‌اش تحمل کند، زیرا حالات زشت روحی و رذائل اخلاقی از قبیل: ذلت و خواری،‌اضطراب در برابر مصائب و بلایا را در پی دارد. عجز از انجام کارهای بزرگ، دنائت همت، عدم غیرت، عصبیت، عجله، سوءظن، عیبجویی، کشیده شدن انسان به غیبت، حالت نفاق و دو رویی، ترک امر به معروف و نهی از منکر و کشیده شدن به خشم، از جمله این حالات است.

در مقابل آن، کبر نفس به معنای روح وسیع در برخورد با حوادث و واردات روحی که روح حالت بزرگی پیدا می‌کند و ثبات نفس را در پی دارد و منشأ بسیاری از حالات و فضائل روحی، از قبیل متزلزل نشدن در برابر مصائب و بلایا، علو همت، غیرت، همیت دینی، توقف، تأنی، وقار، سکینه، عاقبت اندیشی، تفکر در کارها، حسن خلق، توجه به عیوب خود، رعایت حقوق برادران، انجام امر به معروف و نهی از منکر، کظم غیظ، حلم می‌باشد.

با توجه به اهمیت این موضوع دشمنان اسلام سعی کرده و می‌کنند که با به کارگیری ابزارهای مختلف جامعه مسلمین را به سمت صِغَر نفس و ذلت و خواری بکشانند.

فرهنگ و پیشرفت مطلوب

به کوشش: سیدحسین امامی

ناشر: مؤسسه فرهنگ دانش و اندیشه معاصر

چاپ اول: ۱۳۹۷

۷۰۰ص ـ ۵۲هزار تومان

اثر حاضر که مشتمل بر مجموعه‌ای از گفتگوها، مصاحبه‌ها، گزارش سخنرانی‌ها و یادداشت‌های دکتر مهدی گلشنی است، درباره معضل‌ها و ناهنجاری‌های علمی و فرهنگی کشور می‌باشد. مهمترین مسائلی که در این کتاب مطرح شده عبارتند از: علوم قدیم و علوم جدید و تفاوت آنها، ضرورت ترجمه کامل به فرهنگ و نقش آن در پیشرفت همه‌جانبه کشور، بررسی وضعیت علمی و فرهنگی دانشگاه‌ها، ضرورت پرداختن به رفع نیازهای کشور و توجه به نوآوری در علوم روز، ضرورت توجه به مشکلات فرهنگی کشور و ریشه‌یابی آنها، رابطه علم و دین و ضرورت توجه به جهان‌بینی اسلامی، ضرورت تقویت هویت ملی ـ دینی، ضرورت توجه به شایسته‌سالاری در انتصاب‌ها، ضرورت تعامل حوزه و دانشگاه، ضرورت توجه به علوم انسانی و لزوم برقرار کردن ارتباط بین علوم انسانی و سایر علوم، علم دینی و ضرورت پرداختن به آن در عصر ما، ضرورت توجه به نقش انسان‌سازی علوم، رابطه علم و تکنولوژی، مسائل جهانی‌شدن، پاسخ به شبهه‌هایی که تحت عنوان علم در مقابل خداباوری مطرح شده است و در نهایت اهمیت توجه به مشترکات اسلام و سایر ادیان توحیدی.

در مقدمه کتاب آمده است: «در این گفتگوها مسائلی هرچند به ظاهر ساده، اما مهم و اساسی با زبانی ساده بیان شده است؛ مشکلات بزرگتر در مشکلات و معضل‌های کوچکتر ریشه دارند. بسیاری از معضل‌ها و نابسامانی‌های جامعه علی‌رغم همه خوبی‌ها و ویژگی‌های مثبت جامعه ایرانی، در مسائلی ریشه دارند که به آنها خو گرفته‌ایم و به نوعی برای ما بدیهی شده است.

بی‌نظمی، رعایت نکردن زمان قول و قرارها، زیبایی محیط، مقررات راهنمایی و رانندگی و حتی بی‌انضباطی در محیط کار و… اگرچه به ظاهر ساده و برای ما به امری معمول تبدیل شده‌اند، اما مسائل مهمی در پی خود ایجاد می‌کنند، بنابر این اگر بخواهیم مسائل و معضل‌هایی مانند ساعات کار مفید در محیط کار، بی‌تدبیری و تصمیم‌گیری‌های نادرست و عدم شایسته‌سالاری و… را حل کنیم، باید به این موضوعات جزئی‌تر بازگشت و با دقت و کنجکاوی برای این مسائل اهمیت قائل بود و برای برطرف کردند آنها کوشید.»

معرفی کتاب حقوقی

معرفی کتاب

دوشنبه ۴ تیر ۱۳۹۷

 

کتاب قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران (۱۴۰۰-۱۳۹۶)همراه با قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور به همت معاونت حقوقی ریاست جمهوری تدوین شده است.

دکتر لعیا جنیدی معاون حقوقی رئیس‌جمهوری در پیشگفتار این کتاب می‌نویسد:آنچه به حیات جامعه معنا ومفهوم می‌بخشد و مسیرحرکت آن را روشن می‌سازد، تعیین مقصد و داشتن برنامه برای وصول به آن مقصد است.آرمان‌های نظام اسلامی در سند چشم انداز بیست ساله تصویر شده است. دسترسی به این آرمانهای بلند، بدون داشتن برنامه‌های دراز مدت، میان مدت و کوتاه، مقدور نخواهد بود.

از هنگام پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون باتوجه به نیاز کشور به برنامه‌های جامع و مدون درباره موضوعات عمده اقتصادی، فرهنگی، حقوقی، قضایی واجتماعی، پنج قانون برنامه توسعه‌ای به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده که از سال ۱۳۶۸شروع شده و باتمدیدبرنامه پنجم توسعه تا پایان سال ۱۳۹۵ تداوم داشته است.

معاون حقوقی رئیس‌جمهوری ادامه می‌دهد:قانون برنامه ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی جمهوری اسلامی ایران(۱۴۰۰-۱۳۹۶)که براساس سیاست‌های کلی برنامه پنج ساله ششم توسعه تنظیم شده، آخرین قانون برنامه است که در۱۲۴ماده توسط مجلس شورای اسلامی اسلامی به تصویب رسیده است وتا پایان سال ۱۴۰۰هجری شمسی دربرنامه ریزی‌های اقتصادی ،اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی و به خصوص تدوین لوایح بودجه سنواتی، مبنای عمل خواهد بود.‏

این کتاب درقطع جیبی باقیمت ۱۵۰هزار ریال عرضه شده است.

کتاب مجموعه تنقیحی قوانین و مقررات رسیدگی به تخلفات اداری مشتمل بر قانون رسیدگی به تخلفات اداری و آیین نامه اجرایی آن، دستورالعمل رسیدگی به تخلفات اداری، قوانین و مقررات مربوط، نظرات هیات عالی نظارت و آرای هیات دیوان عدالت اداری است.

دکتر لعیا جنیدی معاون حقوقی رئیس‌جمهوری در پیشگفتار این کتاب آورده است: سلامت نظام اداری از مسائل اساسی هرکشوراست و هرگونه خللی درآن علاوه بر آنکه تامین نیازها و خدمات عادی شهروندان را بامشکل روبرو می‌کند، حفظ نظم عمومی جامعه و حتی تصمیم گیری‌ها و برنامه ریزی‌های کلان کشور را با مخاطره جدی مواجه می‌سازد. فساد اداری به عنوان نقطه مقابل سلامت اداری منافع شهروندان و دولت را به خطر می‌افکند و به جامعه خسارت وارد می‌کند. فساد اداری از میزان بهره وری سازمان می‌کاهد و مانعی در برابر توانمند سازی سازمان و کارکنان آن می‌شود.وجود فساد اداری حتی مشروعیت و کارآمدی نظام‌های سیاسی را نیز به چالش می‌کشاند.هر سازمانی برای نیل به اهداف خود به سلامت درونی نیازمند است واین مهم مستلزم انجام اقدامات متعدد در سطوح مختلف است. درسیاست‌های کلی نظام اداری مصوب ۱۴ر۱ر۱۳۸۹مقام معظم رهبری نیز به «ارتقای سلامت نظام اداری و رشد ارزش‌های اخلاقی درآن از طریق اصلاح فرآیندهای قانونی و اداری، بهره‌گیری از امکانات فرهنگی و به کارگیری نظام موثر پیش‌گیری و برخورد با تخلفات » تصریح شده است.

معاون حقوقی رئیس‌جمهوری می‌افزاید: ایجاد شفافیت در زمینه قوانین و مقررات و فعالیت‌های اداری و نحوه انجام و اجرای آنها از لوازم اصلی تحقق سلامت اداری است. کارمندان دولت درجایگاه‌ها و سمت‌های مختلف در دستگاه‌های اجرایی به عنوان نمایندگان حاکمیت،‌ماموریت‌ها، صلاحیت‌های،‌وظایف و اختیارات فراوانی برای پاسخ به درخواست‌های شهروندان کشور در شئون وامور مختلف زندگی واداری دارند و این مهم با توجه به امکان قصور و تقصیرآنها درانجام وظایف وسوء استفاده از اختیارات و تبعیض در عمل به قوانین و مقررات درخصوص افراد مختلف وجود ضمانت اجراهای قانونی برای پیشگیری از هر گونه تخلف و یا تنبیه متخلفان احتمالی را ضروری می‌کند. این کتاب در قطع رقعی و به قیمت ۱۲۰هزار تومان عرضه شده است.

کتاب تنقیحی قانونی مدنی مشتمل بر قانون مدنی، نظرات شورای نگهبان، آرای وحدت رویه و اصراری هیات عمومی دیوان عالی کشور، آرای هیات عمومی دیوان عدالت اداری، بخشنامه‌های قوه قضاییه است. درپیشگفتار این کتاب به قلم دکتر لعیا جنیدی معاون حقوقی رئیس‌جمهوری آمده است:قانون مدنی ایران یکی از قدیمی‌ترین و ریشه دار‌ترین قوانینی است که در دوره‌های اولیه قانونگذاری در کشور عزیزمان با همت، تلاش و دقت تحسین برانگیز فقها و حقوقدانان وقت وعمدتا بااستفاده از منابع فقه امامیه و نیز برداشت از برخی قوانین کشورهای دیگر به تصویب رسیده است. بدون تردید پیوند دیرینه اعتقادی و حقوقی ملت بزرگ ایران بااحکام شریعت مقدس اسلام موجب شده است قانون مدنی نیز که عمدتا منبعث از احکام منور دین مبین اسلام است، طی چندین دهه، با تغییرات اندک، ماندگاری بی نظیری داشته باشدو خصوصا عبارات مختصر و مفید و ادبیات قوی درنگارش این قانون، استحکام و یکپارچگی شگرفی به آن بخشیده است. این کتاب در قطع وزیری و با قیمت ۲۵۰هزار ریال عرضه شده است. ‏

کارفرماها این کتاب‌ها را بخوانند/آشنایی با استیو جابز مونث

 

تاریخ انتشار : یکشنبه ۱۷ تیر ۱۳۹۷ ساعت ۲۲:۴۸

, مترجم : محمد حسن لو

 

 

بیل کارلی یکی از سرمایه‌گذاران موفق آمریکایی در پیامی توئیتری درباره کتاب‌های مفید در حوزه تکنولوژی صحبت می‌کند و اعتقاد دارد همه کارفرماها در حوزه تجارت و تکنولوژی باید این کتاب‌ها را مطالعه کنند.

 

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)  به نقل از سی‌ان‌بی‌سی، «بیل کارلی» یکی از سرمایه‌گذاران موفق آمریکایی در شرکت‌های مختلف این کشور سرمایه‌داری است. مجله مشهور فوربس در سال 2018 نام او را در فهرست موفق‌ترین سرمایه‌گذاران در حوزه تکنولوژی قرار داد. کارلی در بسیاری از شرکت‌های موفق آمریکایی مثل زیلو، اوبر و گلسدورز سهام دارد و موفقیت خود را در خواندن کتاب‌های اقتصادی می‌بیند. کارلی در پیامی توئیتری پنج کتاب معرفی کرده است و می‌گوید هر کارفرمایی که بخواهد سرمایه‌گذار خوبی باشد باید پنج کتاب زیر را خوانده باشد:
 


خون بد: رازها و دروغ‌های سیلیکون ولی نوشته جان کاریرو
در سیلیکون ولی یا همان دره سیلیکون ایالت کالیفرنیا تقریباً تمام شرکت‌های تکنولوژی مشهور قرار دارند. در بین این شرکت‌ها تولیدکننده موفقی مثل «ترانوس» دیده می‌شوند که این کتاب درباره مالک و موسس آن نوشته شده است. «الیزابت هولمز» موسس و مدیر این شرکت در کشور آمریکا با عنوان استیوجابز مونث خطاب می‌شود. شرکت وی طراح ابزارها و نرم‌افزارهای تست سریع خون انسان است. کارلی در پست توئیتری خود درباره این کتاب نوشته است: «تمام کسانی که می‌خواهند در عرصه تجارت و صنعت موفق شوند، درس‌های بسیاری از این کتاب می‌توانند کسب کنند.»
 


استراتژی رقابتی: تکنیک‌هایی برای تحلیل صنایع و رقبا نوشته مایکل ای. پورتر
این کتاب که تا کنون شصت بار به زبان انگلیسی تجدید چاپ شده است به 19 زبان زنده ترجمه شده است و هر سال نیز مشتری‌های فراوانی دارد. مایکل پورتر اقتصاددان آمریکایی به پیامبر برنامه ریزان استراتژیک شهرت دارد. پورتر مدرک کارشناسی ارشد خود را از دانشگاه هاروارد در رشته مدیریت و مدرک دکترای خود را در رشته اقتصاد کسب و کار از همین دانشگاه اخذ نموده است. وی جزو چهار فردی می‌باشد که در صد سال گذشته توانسته‌اند در دوران جوانی استاد دانشگاه هاروارد شوند. کارلی در کنفرانسی در سال 2017 درباره این کتاب گفته بود که تاثیرگذارترین چیزی است که در طول عمرش خوانده است.
 


عبور از پرتگاه نوشته جفری ای. مور
در توضیح این کتاب اینگونه آمده است که هر کسی بخواهد همه چیز را درباره بازاریابی و فروش محصولات حوزه تکنولوژی بداند، باید از مطالب درون این کتاب استفاده کند. آخرین نسخه بازنویسی این کتاب در سال 2014 منتشر شد که استراتژی‌های جدیدی در حوزه بازاریابی در دنیای دیجیتال نیز به آن اضافه شده است. تمام راهکارها و روش‌های پیشنهادی در این کتاب بر مبنای جستجو و سرمایه‌گذاری در اینترنت بیان شده است. به اعتقاد نویسنده در عصر امروزی هر کسی بخواهد در عرصه تکنولوژی و محصولات مربوط به آن کار کند باید به طور کامل به اینترنت تسلط داشته باشد.
 


مشکل مبتکر نوشته کلایتون کریستنسن
استاد دانشگاه اقتصاد دانشگاه هاروارد در این کتاب درباره علت اینکه بعضی از شرکت‌ها موفق می‌شوند و بعضی شکست می‌خورند، بحث کرده است و به خوبی به نقش تکنولوژی‌های جدید در این مسیر اشاره می‌کند. کلایتون اعتقاد دارد شرکت‌ها و تولیدکننده‌ها و به طور کلی تمام مخترعین و مبتکرین باید خودشان را با پیشرفت‌های تکنولوژی وفق داده و در مسیر رشد سریع دنیای جدید قرار دهند.
 


استارتاپ: افسانه‌ای از سیلیکون ولی نوشته جری کاپلان
در این کتاب نویسنده تجربیات خودش را از کار در شرکت کامپیوتری نوشته است که کارلی می‌گوید این کتاب نوعی ضبط صوت مکتوب از تجربیات کاپلان از دنیای اقتصادی‌اش است.

«بیمار انگلیسی» برنده جایزه بوکر طلایی شد

 

تاریخ انتشار : دوشنبه ۱۸ تیر ۱۳۹۷ ساعت ۰۰:۲۸

, مترجم : سحر حسابی

 

 

پنج ماه پیش بنیاد جایزه «من بوکر» تصمیم گرفت جایزه‌ای را تحت عنوان «جایزه طلایی من‌ بوکر» برای پنجاهمین سال تولدش به بهترین داستان پنج دهه گذشته اهدا کند. مراسم اعلام برنده این جایزه دقایقی پیش برگزار شد و مایکل اونداتیه با کتاب «بیمار انگلیسی» به عنوان برگزیده این جایزه در پنج دهه گذشته معرفی شد.

 

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا) به نقل از نیویورک‌تایمز، «بیمار انگلیسی»، داستان عاشقانه‌یِ مایکل اونداتیه در دوران جنگ برنده جایزه من بوکر طلایی شد.
 
هلنا کندی، رئیس بنیاد جایزه من بوکر طی بیانیه‌ای اعلام کرد: «کتاب «بیمار انگلیسی» داستانی بسیار جذاب، شاعرانه، و فلسفی دارد. با رسیدن جایزه من بوکر به پنجاه سالگی مشاهده می‌کنیم همه آثار برنده جایزه بوکر همچنان منتشر می‌شوند و این نشان از میراث غنی و تأثیر این جایزه در دنیای کتاب دارد.»
 
مایکل اونداتیه در سال 1943 در سریلانکا به دنیا آمد و در حال حاضر در کانادا سکونت دارد. «بیمار انگلیسی» زندگی چهار شخصیت مختلف را نشان می‌دهد که در دوره جنگ جهانی دوم گرد هم می‌آیند. داستانِ اونداتیه در سال 1992 برنده جایزه من بوکر شد. داستانی که دستاویز ساخت فیلمی سینمایی با هنرمندی کریستین اسکات توماس شد و در سال 1997 موفق به دریافت هفت جایزه در مراسم اسکار از جمله بهترین فیلم شد.


 

 

نام‌های بزرگی چون آیریس مرداک، وی. اس. نایپول، ویلیام گولدینگ، کازوئو ایشی‌گورو، ایِن مک‌ایوان، آرونداتی روی، مارگارت آتوود، هیلاری منتل، و کینگسلی آمیس تاکنون برنده جایزه «من بوکر» شده‌اند. برگزیدگانی که به انتخاب هیئت داوران خاص هر دوره به عنوان منتخب سال انتخاب شده‌اند اما این بار بنیاد جایزه «من بوکر» به مناسبت گذشت نیم قرن از مردم درخواست کرد کتاب برگزیده این جایزه را انتخاب کنند.
 
پنج داور برای داوری هر دهه از پنجاه سال گذشته انتخاب شدند و هر کدام یک اثر را به عنوان برگزیده آن دهه خاص انتخاب کردند. در نهایت این پنج اثر به رأی عموم گذاشته و یک اثر به عنوان برگزیده انتخاب شد.
 
رابرت مک‌کرام، ویراستار بخش ادبی مجله «آبزرور» برای داوری دهه 70 میلادی، لمن سیسای، شاعر برای دهه 80، کامیلا شمسی، داستان‌نویس برای دهه 90، سیمون هویو، داستان‌نویس و گزارشگر برای دهه 2000، و در نهایت هولی مک‌نیش، شاعر برای داوری دهه اول قرن بیست و یکم انتخاب شدند. سپس «در یک کشور آزاد» به عنوان منتخب دهه 70، «ببر ماه» نوشته پنه‌لوپه لایولی به عنوان برگزیده دهه 80، «بیمار انگلیسی» نوشته مایکل اونداتیه به عنوان برگزیده دهه 90، «تالار گرگ» نوشته هیلاری منتل و «لینکلن در باردو» نوشته جورج ساندرز به عنوان برگزیده دهه 2000 و 2010 میلادی معرفی شدند.
 
این جایزه اولین بار در سال 1969 برگزار شد به تدریج به مهم‌ترین جایزه داستانی بریتانیا تبدیل شد و موجبات موفقیت بسیاری از نویسندگان را فراهم آورد. جایزه‌ای که در آغاز فقط آثار نویسندگان کشورهای همسود بریتانیایی را مود تجلیل قرار می‌داد اما این قانون در دوسال گذشته تغییر کرد و «من بوکر» نام دو نویسنده آمریکایی را به فهرست برندگان خود اضافه کرد.
 
پشتیبانی مالی جایزه طلایی «من بوکر» توسط چند کتابخانه‌ها، کتابفروشی‌ها، و ناشران سراسر بریتانیا و همچنین کمک‌های مالی آنلاین تأمین شد.
 

مراسم «امین جامعه‌شناسی ایران» برگزار شد

جلایی‌پور: قانعی‌راد هیچگاه جامعه‌شناسی آکادمیک را تخطئه نکرد

ملکیان: قانعی‌راد به وضع عمومی دانشگاه‌ها انتقاد داشت

 

تاریخ انتشار : یکشنبه ۳ تیر ۱۳۹۷ ساعت ۱۰:۳۰

 

 

حمیدرضا جلایی‌پور در مراسم «امین جامعه‌شناسی ایران» گفت: قانعی‌راد هیچگاه جامعه‌شناسی آکادمیک را تخطئه نکرد و جامعه‌شناسی انتقادی و روشنگر بود. او در عین عدم اتصال به هیچ گروهی التزام به کار جمعی داشت.

 

به گزارش خبرگزاری کتاب ایران(ایبنا) مراسم «امین جامعه‌شناسی ایران» به مناسبت بزرگداشت محمدامین قانعی‌راد دوم تیرماه در سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.
 
حمیدرضا جلایی‌پور سخنران این مراسم با اشاره به سه دهه آشنایی خود با مرحوم قانعی‌راد گفت: در ایران طی 8 دهه گذشته جامعه‌شناسان و متفکران اجتماعی موثری وجود داشته اما قانعی‌راد تاثیرش در این میان بسیار خاص بود او پدیده جامعه‌شناسی ایران بود و با توجه به شخصیت باصلابتی که داشت همواره تلاش می‌کرد دقیق، مستند و اخلاقی صحبت کند.
 
وی همچنین به جامعه‌شناسان دیگری چون مرحوم صدیقی، علی شریعتی و احسان نراقی اشاره کرد و افزود: در این میان کسانی که دقیقا کار جامعه‌شناسی کردند احمد اشرف، کاتوزیان و یرواند آبراهامیان هستند این سه اگرچه چندان دیده نشده‌اند اما به دلیل کتاب‌هایی که نوشته‌اند همواره در تاریخ ایران تاثیرگذار بوده‌اند. اشرف 40 سال پیش در مورد اینکه چرا ایران مدرن نشده، کتاب نوشت و جامعه‌شناسی نداریم که آثار او را نخوانده باشد. آبراهامیان نیز در کتاب‌های خود پایگاه‌های اجتماعی مختلف را نشان داده است.
 
این استاد دانشگاه ادامه داد: مرحوم قانعی‌راد جامعه‌شناسی را علم چند مکتبی می‌دانست و تلاش می‌کرد همه مکاتب را در راه اهداف خود به کار گیرد. او یک جامعه‌شناسی انتقادی ـ بهداشتی بود. بدین معنی که از دل جامعه‌شناسی انتقادی هیچ چیز منفی‌ای در نمی‌آید. قانعی‌راد با تسلطی که به مکاتب جامعه‌شناسی در فرانسه، آلمان و انگلیس داشت از همه آموزه‌ها برای بیان افکار خود استفاده می‌کرد و هیچگاه در آفساید نمی‌زد. او مکاتب را در برابر هم قرار نمی‌داد و در عین اعتقاد بین رشته‌ای بودن التزام به جامعه‌شناسی داشت.
 
وی تاکید کرد: قانعی‌راد مقید به بحث جامعه‌شناسی بود و به شدت تحت تاثیر جامعه‌شناسی بوروی قرار داشت. تلاش می‌کرد هیچگاه تعادل را به هم نزند و در زمانی که نگاه سنتزی مد نبود و همه باید در جامعه‌شناسی مکتب داشتند و حتی اگر مکتب نداشتند یعنی بی غیرت بودند، او از همه مکاتب استفاده می‌کرد تا بحث‌های خود را پیش ببرد.
 
جلایی‌پور با بیان اینکه قانعی‌راد هیچگاه جامعه‌شناسی آکادمیک را تخطئه نکرد افزود: قانعی‌راد جامعه‌شناسی سیاستگذار را مطرح می‌کرد عنوان کرد: قانعی‌راد از فعالانی بود که جامعه‌شناسی را به حوزه عمومی آورد و اتصال دانشگاه و نخبگان را به حوزه عمومی فراهم کرد. جامعه‌شناسی او مشروط نبود بدین معنی که همه مباحث را برای پیشبرد اندیشه‌های خود استفاده می‌کرد. او اعتقاد راسخ به حضور در حرکت‌های علمی داشت و بزرگترین مدیر علمی کشور بود چراکه مهم‌ترین کنفرانس‌های علمی را با دست خالی برگزار کرد.
 
جلالی‌پور در بخش پایانی سخنانش با اشاره به اینکه قانعی‌راد جامعه‌شناسی انتقادی و روشنگر بود یادآور شد: او در عین عدم اتصال به هیچ گروهی التزام به کار جمعی داشت.



شهیندخت ملاوردی، معاون رئیس جمهوری در امور زنان در این مراسم سخنرانی خود را با عنوان جامعه‌شناسی امین برای ایران آغاز کرد و گفت: قانعی‌راد کسی بود که درد جامعه را می‌فهمید و درمانش را هم درون آن می‌دانست. او هیچ جامعه مدنی را رها نکرد و در رویای جهانی همراه با گفت‌وگو، دوستی و شادی برای مردمش ماند. او با شناختی که به مسائل عمده کشور داشت به ضرورت گفتگو با توجه به دغدغه‌ای که برای ایران در نظر می‌گرفت واقف بود چراکه معتقد بود شناخت و درمان درد در درون جامعه است. او در این میان تفاوت‌های ذاتی و اصیل در جامعه نمی‌دید و آن‌ها را حاصل هنجارهای موجود در جامعه می‌دانست.
 
به گفته وی قانعی‌راد تنوع‌ها را به رسمیت می‌شناخت و معتقد بود که همه باید حول یک محور گرد هم آیند. به همین دلیل این دغدغه را تا پایان عمر به همراه خود داشت. او توسعه علمی را در توسعه چشم‌اندازهای مختلف می‌دانست و در این چارچوب دغدغه داشت. البته با مرگ ایشان اندیشه‌هایشان تمام نشده و شاهدیم که چگونه ادبیات و افکار ایشان ادامه می‌یابد.
 
ملاوردی با اشاره به نقل قولی از قانعی‌راد درباره مرگ افزود: او حتی به مرگ به شکل یک فرصت مطالعاتی در جامعه‌شناسی پزشکی با مشاهده مشارکتی نگاه می‌کرد و از همین جهت است که امروز ما باید در سوگ خود بنشینیم تا ایشان و باید بکوشیم که بیش از هر زمان دیگری به تحلیل جامعه‌نگرانه اندیشه‌های او بپردازیم.
 
معاون رئیس‌جمهور در امور زنان همچنین به همراهی بی‌نظیر قانعی‌راد در حقوق مرتبط با زنان و حقوق شهروندی اشاره کرد و گفت: ماحصل زحمات مرحوم قانعی‌راد در دو دوره از همایش اعتدال یازده جلد کتاب است. او اعتدال را ابزار اصلی برای گفتمان در جامعه ایرانی می‌دانست. همچنین یکی از معانی توسعه را فراهم‌ساختن فرصت میان تعامل اجتماعی و تعامل معرفتی عنوان می‌کرد و معتقد بود توسعه از طریق مشارکت گونه‌های مختلف در جامعه پدید می‌آید. از همین منظر ایشان نقش زنان در توسعه و فرایند یادگیری را در نظر داشت و همواره تلاش می‌کرد زمینه برقراری ارتباط و هم‌افزایی بین مشارکت دولت، جامعه و نهادهای مدنی را از طریق برگزاری همایش‌ها فراهم کند.
 
ملاوردی در بخش پایانی سخنانش با اشاره به آخرین دیدار خود با مرحوم قانعی‌راد در ماه مبارک رمضان گفت: در دیداری که در شورای راهبردی با ایشان داشتم احساس کردم او بیماری را فراموش کرده یا بیماری او را به همین دلیل برای کنگره جمعیت حقوق بشر شخصا ایشان را دعوت کردم اما متاسفانه متوجه شدم که این آخرین دیدار ما بوده است.
 


رضا داوری اردکانی، رئیس فرهنگستان علوم نیز در ادامه این مراسم با بیان اینکه او امین جامعه‌شناسی و علم بود گفت: علوم اجتماعی در کشور به صورت انتزاعی وارد شده و از زمان فروغی تا تولید آثار منورالفکران در دوران مشروطه هیچگاه آثار ماندگاری در این حوزه خلق نشده است. همچنین شخصیت‌های ممتازی چون مرحوم صدیقی در جامعه‌شناسی ایران وجود داشته است اما هیچگاه دانشگاه ما به دلیل جزیره‌ای بودن و جدایی آن از جامعه نتوانسته علم را وارد جامعه کند.
 
وی یادآور شد: تاثری که از مرگ قانعی‌راد برای ما ایجاد شد به این دلیل بود که او علم را وارد جامعه کرد و از پیشروان آوردن علم به جامعه بود. از سوی دیگر باید بدانیم که ما چاره‌ای جز اتصال به علوم اجتمایع نداریم و قانعی راد در این مسیر می‌دانست که چگونه باید علم و آگاهی در راه پیشرفت قرار گیرد.
 


مصطفی ملکیان در بخش دیگری از این مراسم با بیان اینکه قانعی‌راد از معدود متفکرانی بود که استادی دانشگاه را شغل خود نمی‌دانست عنوان کرد: در میان دوستان دانشگاهی او از نوادری بود که مطلقا به دریافت پول و قدرت برای استفاده از علمش اعتقاد نداشت به همین دلیل زندگی پرتجمل و مرفهی نداشت و علاوه بر اینکه راد بود قانع هم بود و زندگی با قناعت را یاد گرفته بود این در حالی است که همه ما وقتی جوانمردی خود را از دست می‌دهیم که از فقر می‌ترسیم به همین جهت قانعی‌راد چون آزاد زندگی کرد و علم خود را به درهم و دینار نفروخت آزاد بود.
 
وی با اشاره به اینکه قانعی‌راد از اساتیدی بود که به وضع عمومی دانشگاه‌ها انتقاد داشت یادآور شد: او همواره در عین اینکه دانشگاهی بود به شأن روشنفکری خود اضافه می‌کرد و آخرین دستاوردهای رشته خودش را در اختیار مسائل اجتماعی قرار می‌داد این شأن روشنفکری او به دلیل روشنفکری‌اش برای جامعه ایران بود و اگر کتابی می‌نوشت می‌خواست گره‌ای از جامعه خود بگشاید.
 
ملکیان با تاکید بر صداقت مثال‌زدنی قانعی راد گفت: من در موارد مبنایی اختلافات اساسی با ایشان داشتم اما همواره در عین اینکه در جلسات شدیدترین حملات را به افکار و اندیشه‌های مملکت و با یک لحن غیورانه سخن می‌گفت هیچگاه سرسوزنی از او نرنجیدم چرا که برایش صداقت قائل بودم و اگرچه سخن او به خاطر اختلافات مبنایی ما برایم صدق نداشت اما خود او سرتا پا صداقت بود چون از سیر میل، هوا و هوس، رقابت و اظهار فضل سخن نمی‌گفت و همواره با حسن و عاطفه عمیق از او جدا می‌شدم.
 
وی گفت: در آخرین دیداری که با او داشتم به من گفت که آخرین دفاعیه‌ها را در منزل او داشته باشم اما چه دریغ که مرگ به ما فرصت نداد. قانعی راد همچنین از متفکرانی بود که در عین عزت نفس هیچگاه پیشنهاداتی تنزل‌دهنده را نمی‌پذیرفت و این رفتار او گاهی از نظر دیگران معجبانه به نظر می‌رسید اما این به دلیل عزت نفسش بود.



ناصر فکوهی در ادامه این مراسم با بیان اینکه زندگی زمانی ارزش دارد که زیر نگاه جامعه‌شناسانه، فیلسوفانه و حوزه‌های دیگر شناخت قرار بگیرد گفت: آشنایی من با مرحوم قانعی‌راد به زمانی می‌رسد که زنده‌یاد عبداللهی مسئولیت انجمن جامعه‌شناسی را داشتند و این نهاد را زنده کردند ایشان بیشترین شباهت به مرحوم قانعی‌راد داشتند و پس از مرگ او نیز دو گزینه قانعی‌راد و سراج‌زاده اصلی‌ترین افراد برای عهده‌دار بودن انجمن جامعه‌شناسی ایران بوده است.
 
وی با اشاره به کمبود اعتدال در جامعه‌شناسان ایرانی افزود: اینکه بتوانیم انتقاد را با اعتدال سازش دهیم امر بسیار مهمی است و این ویژگی‌ای است که مرحوم قانعی‌راد همواره داشت او زمانی که جامعه‌شناسی زیر سخت‌ترین حملات بود اندیشید که چگونه باید در مقابل این حملات مقاومت کرد بدون اینکه ابزاری به نام جامعه‌شناسی دولتی ساخته شود. ایشان همواره دغدغه گسترش بین رشته‌ای را داشت و با توجه به اختلافی که از قدیم بین جامعه‌شناسان و مردم‌شناسان وجود داشت تلاش می‌کرد از ظرفیت‌های رشته‌های دیگر مانند انسان‌شناسی در جامعه‌شناسی استفاده کند.

جواد کاشی، استاد علوم سیاسی نیز در این مراسم با اشاره به شأن سیاستگذاری و روشنفکری قانعی راد گفت: هیچ کدام از شئون او به اندازه شأن روشنفکری‌اش مرگش را برای ما خسارت‌بار جلوه نمی‌دهد چرا که خود قانعی‌راد معتقد بود مرگ روشنفکر مرگ جامعه است.
 
وی ادامه داد: او شخصیت کاملا دانشگاهی داشت که در اواخر عمرش بیشتر به شأن روشنفکری تغییر جایگاه داد. تلاش قانعی‌راد به کارگیری زبان در جایگاه‌های مختلف بود و وقتی جامعه‌شناسی می‌کرد جایگاهش با نقش روشنفکری‌اش متفاوت بود.
 
وی با اشاره به تعریفی از روشنفکر و کارکرد او در جامعه اضافه کرد: جامعه سیاسی تجمیع شر حول نام‌هاست و کار روشنفکر در عرصه سیاسی افشای این نام‌هاست و اینکه چگونه دین دکان قدرت شده است. از همین منظر او از ماه‌هایی که با بیماری قرین بود مسئولانه‌ترین و اخلاقی‌ترین شأنش را که شأن روشنفکری برجسته کرد.



اشرف بروجردی، رئیس سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران با بیان اینکه در سوگ مردی نشسته‌ایم که در هر موقعیتی که قرار می‌گرفت به آن اعتبار می‌بخشید گفت: قانعی‌راد انسان ارزشمندی بود که مقاومتش در برابر انحرافات فکری و صبوری‌اش در رسیدن به مقصد مقصود همراه بود و در این راه خرد، تعقل و آرامش متانتی را که داشت به همه انسان‌ها آموخت.
 
وی با اشاره به امنیتی که توسط متفکران و محققان به جامعه بخشیده می‌شود افزود: امنیت مهم‌ترین عنصر برای جامعه است که درک صحیحی از چگونه زیست کردن و رشد کردن را به انسان‌ها می‌آموزد. اصحاب اندیشه با تلاش و دلسوزی می‌کوشند به جامعه روح زندگی و تعالی و امیدواری ببخشند.
 
بروجردی همچنین به آشنایی خود با مرحوم قانعی‌راد در سال 1385 اشاره کرد و گفت: من در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی با دیدگاه‌های ایشان آشنا شدم و مباحثات‌شان را با تمام وجود درک کردم. پس از آنکه مسئولیت کتابخانه ملی را به‌عهده گرفتم برای جایگاه ریاست اندیشگاه کتابخانه ملی ایران کسی را بهتر از ایشان نیافتم. بنابراین اهداف راه‌اندازی این مرکز را با مرحوم قانعی‌راد در میان گذاشته و مطمئن بودم این مرکز باید جایی برای تضارب اندیشه و حتی محاجه افکار باشد. ایشان نیز ایده‌های بسیار بلندی را برای این مرکز داشتند تا از این طریق بتوانند امنیت لازم را برای ارایه تضارب آرا در این مرکز فراهم کنند.
 
بروجردی در پایان گفت: مجموعه اندیشگاه با نام و یاد ایشان اهداف بلندشان را تتبع خواهد کرد و روزی را می‌توانیم شاهد باشیم که حاصل این تضارب بر زندگی و مردم ایران بار خودش را به ثمر برساند.
 


عزیز قانعی‌راد نیز در بخش دیگری از این مراسم با بیان اینکه قانعی‌راد در مرزی بین‌الاذهانی که به هیچ دسته و گروهی تعلق نداشت زیست می‌کرد گفت: او همواره فاصله خود را با مرزها حفظ می‌کرد و استقلالش را در این فاصله یافته بود.
 
وی با اشاره به پایان‌نامه خود با عنوان تفاوت‌های جنسیتی در تصویر اجتماعی مرگ و ارتباط آن با اندیشه قانعی‌راد گفت: زنان به دلیل فرزندآوری حس جاودانگی در آن‌ها ارضا می‌شود و مردان نیز برای زایش خود رو به جنگ، سلطه، چانه‌زنی و ... آوردند. قانعی‌راد در روزهایی زندگی می‌کرد که در سیاست و جامعه‌شناسی صدای کسانی شده بود که نادیده گرفته می‌شدند. او با تأسی در زیستن حدفاصل امر زنانه و امر مردانه را با هم به کار گرفته بود و دو اخلاق مراقبت و مسئولیت را با هم داشت. قانعی راد با نقادی، جدل، کمال‌طلبی به دنبال امر مردانه و با روحیاتی چون صلح و شادی و امنیت از صفات زنانه در جامعه زیست می‌کرد.
 
به گفته عزیز قانعی‌راد آرزوی او این بود که دو سر طیف را به گفتگو وادار کند چراکه عاشق دلسوز ایران بود. در روزهای آخر زندگیش نیز با سفر به شهرستان‌های مختلف تلاش می‌کرد تا جامعه‌شناسی را به مرزهای بیرون از تهران ببرد.
 
وی در پایان با اشاره به مرگ رمانتیک مرحوم قانعی‌راد اضافه کرد: به قول سارا شریعتی آدم‌هایی هستند که وقتی نیستند بیشتر هستند و مرحوم قانعی‌راد از این دسته بود او توانست دولت، جامعه و دانشگاه را به هم نزدیک کند. قانعی‌راد نجیبانه مرگ را پذیرفت و در سایه او برای جامعه نوشت و زندگی کرد.

بیژن عبدالکریمی آخرین سخنران این مراسم نیز در بخش‌هایی درباره بحران روشنفکری و قانعی راد سخن گفت و او را در شرایطی که ایشان فاقد هرگونه الگویی برای روشنفکری است نمونه خوبی برای ایفای نقش روشنفکری در جامعه دانست.