هماهنگی و تنظیم روابط بین قوا
(مفاهیم، چالشها و راهکارها)
یکی از تنشها و تعارضات همیشگی که بین بخشها و قوای مختلف یک نظام وجود دارد، استقلال و توانمندشدن هر یک از قوا از یک طرف و پکپارچگی و همسویی هر یک از آنها با کلیت نظام از سوی دیگر است. وقتی یک نظام با شرایط و پیچیدگی متنوع محیطی در سطح جامعه و سطح بینالمللی روبرو میشود این امر میزان تنش و تعارضات یا عدم همسویی بین قوا را افزایش خواهد داد. همواره از افزایش قدرت کشورها بر پایه توانمندشدن، هر یک از قوا در امر مربوط از یک سو و همسویی و هماهنگی قوا از سوی دیگر، با کاهش تنشها و تعارضات، ارتباط دوسویه دارد. کتاب هماهنگی و تنظیم روابط بین قوا (مفاهیم، چالشها و راهکارها) نوشته دکتر سید محمد میرمحمدی به دنبال ارائه مدلی است تا بتواند با حداکثر بهرهوری موانع را پشت سر گذاشته و به هماهنگی و رابطه هرچه مطلوبتر قوا منجر گردد. این کتاب در چهار فصل تهیه و تدوین یافته است:
فصل اول به ارائه مفاهیمی از جنس اداره امور عمومی پرداخته شده که موضوع آن به هماهنگی و کنترل قوا مربوط میگردد. موضوعات این فصل در قالب چهار بخش مطرح گردیده است: در بخش اول به بحث اعتماد، انواع اعتماد، نحوه شکلگیری اعتماد و تأثیری که بر هماهنگی بین قوا دارد، پرداخته شده است. بخش دوم به مباحث کلیدی پاسخگویی و مفاهیم مرتبط با آن یعنی سازوکارهای پاسخگویی، انواع و اشکال پاسخگویی، اهداف پاسخگویی و در نهایت موضوع پاسخگویی در نظام جمهوری اسلامی ایران، تشریح شده است. بخش سوم به عنصر شفافیت، انواع و اشکال شفافیت و تأثیری که شفافیت بر هماهنگ و یکپارچه ساختن قوا دارد، نگاه انداخته است. در بخش چهارم و بخش پایانی از فصل اول، مفاهیم مشارکت، مشارکت در اسلام، انواع و اشکال مشارکت و نتایج حاصل از مشارکت جهت کنترل و هماهنگی، مورد توجه واقع گردیده است.
فصل دوم به ضرورت تفکیک قوا در نظام جمهوری اسلامی ایران میپردازد. مطالب این فصل نیز در سه بخش ارائه گردیده است: بخش اول به بحث جدایی اداره از سیاست و تئوریهایی که در این زمینه وجود دارد، پرداخته است. در بخش دوم به نقشی که هر یک از قوای سهگانه دارند و نحوه موازنه و مراقبه آنها توجه شده است. در بخش سوم این فصل، به بررسی نقش اصول ۵۷ و ۱۱۰ قانون اساسی برای هماهنگی و تنظیم رابطه بین قوای سهگانه پرداخته شده است. در فصل سوم به تعارض و حل آن در بین قوای سهگانه پرداخته شده است. در این قسمت از کتاب ضمن مرور تعاریف و مفاهیم تعارض، انواع تعارض و سیر تکامل مباحث مرتبط با مدیریت تعارض مورد بررسی قرار گرفته است. سپس با ارائه توضیحاتی در خصوص تعارض و مدیریت آن در اندیشه و سیره بزرگان دین مبین اسلام، رویکرد اسلامی حل تعارض، مورد توجه قرار میگیرد. در بخش پایانی این فصل نیز در خصوص نهادهای قانونی مدیریت و حل تعارض در جمهوری اسلامی ایران و نحوه انسجامبخشی از طریق این نهادها، توضیحات کاملی ارائه گردیده است. مطالب فصل چهارم با موضوع کنترل، هماهنگی و تنظیم روابط بین قوا، در قالب چهار بخش ارائه شده است. در بخش اول در خصوص مفاهیم کنترل، فرایند کنترل، انواع آن و اثرات و خروجیهایی که کنترل مؤثر میتواند برای تنظیم روابط بین دستگاههای دولتی و قوای سهگانه داشته باشد، توضیحات ارائه میشود. در بخش دوم، هماهنگی، هدف از هماهنگی، اشکال و سطوح هماهنگی و همچنین چالشهایی که بر سر هماهنگی میدان قوای سهگانه وجود دارد، مورد بحث قرار گرفته و در بخش سوم به مطالعه تطبیقی کشورهای مختلف و مکانیزمهای حل اختلاف در این کشورها پرداخته شده است. در بخش چهارم به توضیح بحران و انواع بحران اشارهای میشود و در نهایت، در بخش پایانی این فصل فرایند اعمال بند ۷ اصل ۱۱۰ قانون اساسی و اهداف و وظایف ستاد (دبیرخانه) اجرایی بند ۷ اصل ۱۱۰ و راهکار و مدل نهایی پیشنهادی جهت ایجاد هماهنگی و نظارت بین قوا، مورد بحث قرار میگیرد. این کتاب توسط نشر نگاه دانش در ۲۱۶ صفحه به چاپ رسیده و به قیمت ۲۰هزار تومان عرضه میشود.
«سرگذشت یک سرباز» به چاپ بیست و یکم رسید
کتاب «سرگذشت یک سرباز، افسانهای که به حقیقت پیوست» به قلم سیدمهدی طباطبایی به چاپ بیست و یکم رسید.
این کتاب ۴۳۲صفحهای توسط انتشارات «نقش نگین» اصفهان و به قیمت ۲۰هزار تومان در بازار عرضه شده است:
متن مقدمه کتاب «سرگذشت یک سرباز، افسانهای که به حقیقت پیوست» در نخستین دوره چاپ به این شرح است:
مقدمهی چاپ اول
مردان بزرگ پیوسته در طول تاریخ منشأ تحولات و تغییرات اساسی بودهاند و در زمان حیات خویش با استمداد از نیروی لایزال الهی دست آوردهای بزرگی برای بشریت به ارمغان آوردهاند. از انبیاء و اولیاء بزرگ که رسالتی الهی داشتهاند که بگذریم، دیگر انسانهایی که در زمینههای اجتماعی، اقتصادی و سیاسی جامعه خویش را متحول کردهاند و یا مخترعان و مکتشفاتی که با دستیابی به پدیدههای نو سرنوشت بخشی از کرهی خاکی را عوض کردهاند، همه و همه نیازمند یک حرکت ثانوی بودهاند که آن، رساندن پیام آنها و تداوم راه آنها و به ثمر رساندن تلاش و کوشش آنها میباشد. هیچ تحولی صورت نمیگیرد مگر این که نیازمند است که شناخته و شناسانده شود و پیام اصلی آن به دیگر نقاط جهان و نسلهای بعدی برسد.
نهضت بزرگ امام خمینی(ره) در پایان قرن بیستم تحولی شگرف و تغییری اساسی در جغرافیایی سیاسی جهان ایجاد کرد که با گذشت ۳۰سال از آن قیام، هر روز ابعاد وسیعتری از آن برای مردم جهان روشن میشود.
انقلاب امام خمینی(ره) زیر مجموعههائی در کشور ایران ایجاد کرد که هر یک پدیدهای نو به حساب میآید و خود منشأ تحولاتی شده است. سپاه پاسداران، بسیج مستضعفین،جهاد سازندگی، جهاد دانشگاهی، انقلاب فرهنگی و… همه از این نوع میباشند. اما ایجاد روحیهی جهاد و گذشت و ایثار در جوانان این سرزمین از مهمترین دستآوردهای این قیام الهی و مردم میباشد.
آنچه هماکنون در پیش روی شماست و مطالعه خواهید کرد سرگذشت کوتاهی از حرکت سراسر شگرف و عبرتآمیز این مرد بلند همت و ایثارگر میباشد که نویسنده بنا به رسالت «پیامرسانی» حرکت مردان بزرگ، به آن دست زده است.
و امیدوار است با این خدمت ناچیز توانسته باشد گوشهای هرچند کوچک از خدمات و زحمات آن مرد استثنائی را بر صفحه کاغذ منعکس کند.
نویسنده ضمن تشکر و قدردانی از همه کسانی که در بیان و معرفی نیروهای انقلاب و مردان مجاهد و ایثارگر به ویژه «حاج عبدالله والی» قلم زده و یا در زمینه فیلم،شعر، و… گامهایی برداشتهاند از همه صاحب نظران میخواهد که کاستیهای این نوشته را تذکر دهند و بزرگوارانه از تذکر دوستانه به بنده حقیر کوتاهی نفرمایند.
در پایان بر خود لازم میدانم از همه کسانی که در آمادهسازی این مجموعه به نویسنده یاری رساندهاند به ویژه خانم شقایق با خویش (محمدی) تشکر نمایم.
سیدمهدی طباطبائی
زمستان۱۳۸۷
سیامین سال پیروزی انقلاب اسلامی ایران
همچنین نویسنده کتاب به مناسبت چاپ بیست و یکم، مقدمه جدیدی را به رشته تحریر در آورده است که متن آن در پی میآید:
مقدمه چاپ بیست و یکم
از بهار ۱۳۸۹ که چاپ بیستم کتاب «سرگذشت یک سرباز» انتشار یافت تا به امروز خوانندگان بسیاری از چهار گوشهی کشور پهناور ایران اسلامی با نویسنده تماس گرفته و با ابراز محبت نسبت به این حقیر از تأثیرگذاری فوقالعادهی کتاب سخن گفتند. اظهار لطف خوانندگان نسبت به کتاب و نویسنده ویژه قشری خاص از جامعه نبود و اقشار مختلف جامعه ازجمله اساتید دانشگاه، روحانیون حوزههای علمیه، دانشجویان و طلاب، معلمین و فرهنگیان، بسیجیان و ایثارگران و خیرین و به خصوص مسئولین ادارات دولتی چه به صورت کتبی و چه شفاهی احساسات پاکشان از مطالعهی این کتاب را به نویسنده منتقل کردهاند، بهگونهای که جمعآوری و ارائه همهی آنها از قدرت و فرصت نویسنده خارج است و لذا تصمیم گرفتم آنچه به صورت مکتوب به دستم رسیده و چاپ آن را مفید و موثر تشخیص میدهم در جلد سوم کتاب بیاورم انشاءالله. اما به دو نمونه از آنها در اینجا اشاره میکنم:
۱٫ آقای دکتر محمود احمدینژاد در زمان ریاست جمهوریاش با همه گرفتاریهایی که یک رئیس جمهور دارد این کتاب را خوانده و برای نویسنده مطالبی را به صورت مکتوب فرستاده است. نوشتهی ایشان حاوی احساسات قلبی او از خواندن کتاب و تصمیم وی برای چند اقدام اساسی در بشاگرد است که از نویسنده خواسته بود به ایشان پیشنهاد کنم در چه زمینههایی دولت میتواند گام اساسی در بشاگرد بردارد که البته بنده هم دو پیشنهاد دادم که در مورد یکی اقدامات جزئی انجام شد و در مورد دومی قدمی برداشته نشد.
۲٫ برادری از استان البرز شهر کرج تلفن کردند و ضمن درخواست مجدد ۵۰۰ جلد از کتاب (قبلاً هم تعدادی درخواست کرده بودند) در جواب سوال بنده که پرسیدم به چه کسانی میخواهید کتاب را هدیه دهید اینگونه گفتند:
«من اگر رئیسجمهور و یا وزیری از وزارتخانهها بودم برای هر کارمند دولت بدون استثناء یک جلد از این کتاب را میفرستادم تا تحولی در ادارات ما ایجاد شود، ایشان اضافه کرد چند سال است که رهبر معظم انقلاب از اقتصاد مقاومتی، کار و تلاش برای سازندگی و … صحبت میکنند. این کتاب و سرگذشت «حاج عبدالله والی» یک نمونهی بارز از اقدام عملی در این موضوعات میباشد.»
به این نکته نیز اشارهای داشته باشم که به همت خیرین بزرگوار از زمان انتشار اولین چاپ این کتاب تاکنون اقدامات بسیار ارزنده و تأثیرگذاری در منطقة بشاگرد انجام گرفته که باید در یک مجلّد جداگانه به شرح آنها پرداخت. انشاءالله.
و آخرین نکته اینکه امروز بشاگرد دیگر یک دیار فراموششده نیست و در بین مردان و زنان و جوانان بشاگرد انسانهای فرهیخته تحصیل کرده و دارای مدارک و مدارج علمی کم نیستند و مدیریت بخشهای زیادی از منطقه را مردان و زنان بشاگردی به عهده دارند.
بشاگرد امروز علیرغم محرومیتها و مظلومیتهای دیروز خود و قهر طبیعت که سازگاری کمتری با ساکنین خود دارد، سرافراز ایستاده و با همّت جوانان آن انشاءالله بزودی به یک منطقه برخوردار با قابلیتهای مادی و معنوی سرشار تبدیل خواهد شد.
نویسنده امیدوار است بتواند تغییرات اساسی و محسوس ایجاد شده در بشاگرد را صادقانه به نگارش درآورد تا هم نسل امروز و هم آیندگان با قضاوتی درست، دریافت کنند که مردانی چون «عبدالله والی» و خیرین و خیراندیشانی که انقلاب و جمهوری اسلامی زمینهساز بروز و ظهور آنها بوده چه اقدامات خداپسندانهای برای رفع محرومیت از چهرهی مناطق محروم کشور پهناور ایران انجام دادهاند.
سید مهدی طباطبائی
زمستان ۱۳۹۶